Το δικαίωμα (;) τεκνοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια

«ΔΙΚΑΙΟΣ ΚΑΙ ΑΔΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ»
 Αξιολόγηση επιχειρημάτων και τεκμηρίων σ' ένα αντιθετκό ζεύγος κειμένων.                                Κριτήριο αξιολόγησης με απαντήσεις                                                                                                                                                                                 Παπατσίρος Απόστολος

                                                                                                 φιλόλογος

ΘΕΜΑ: Έχουν δικαίωμα υιοθεσίας τα ομόφυλα ζευγάρια;

                                                                                                  (29.04.2018 εφημ. Καθημερινή)

Κείμενο 1:

Καμία αρνητική επιρροή
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΧΑΤΖΗΣ* ​​

  Δεκαέξι ευρωπαϊκές χώρες αναγνωρίζουν σήμερα τον πολιτικό γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Πολύ περισσότερες (22) αναγνωρίζουν διάφορες μορφές τεκνοθεσίας ή αναδοχής για ομόφυλα ζευγάρια που έχουν παντρευτεί ή συνάψει σύμφωνο συμβίωσης. Η Ελλάδα, που με τόσο μεγάλη καθυστέρηση, και αφού καταδικάστηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, επέκτεινε το σύμφωνο συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια, έχει μείνει πολύ πίσω. Διότι αντιμετωπίζει αυτά τα ζευγάρια ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Αντίθετα, οι χώρες που εξασφάλισαν την ισονομία είναι οι φιλελεύθερες δημοκρατίες με το υψηλότερο επίπεδο κράτους δικαίου.

  Η διεθνής εμπειρία αρκετών, πλέον, χρόνων, έχει δείξει ότι ένα ομόφυλο ζευγάρι μπορεί να προστατεύσει τα συμφέροντα του παιδιού που θα αποκτήσει, όσο και ένα παραδοσιακό ζευγάρι. Τα παιδιά που θα ενηλικιωθούν σε ένα τέτοιο περιβάλλον θα έχουν παρόμοια κοινωνική και συναισθηματική προσαρμογή με τα παιδιά που ενηλικιώνονται σε παραδοσιακό περιβάλλον. Δεν θα υπάρξει καμία αρνητική επιρροή στην κοινωνική ανάπτυξή τους, στις δεξιότητές τους, στην ευφυΐα τους, στην αυτοπεποίθησή τους, στις επιδόσεις τους στο σχολείο ή αργότερα στις ανώτατες σπουδές τους. Θα έχουν αρκετές ευκαιρίες να αποκτήσουν γυναικεία ή αντρικά πρότυπα καθώς δεν είναι πάντα απαραίτητο να τα αποκτήσουν από τους γονείς τους αλλά και από τους στενούς συγγενείς, τους φίλους της οικογένειας ή τους δασκάλους τους. Τα παιδιά αυτά θα ζήσουν μια φυσιολογική ζωή αντιμετωπίζοντας τις ίδιες δυσκολίες αλλά και παρόμοιες οικογενειακές συνθήκες με τα παιδιά των παραδοσιακών γάμων.

  Η ισχυρότερη αντίρρηση στο να αποκτήσουν παιδιά τα ομόφυλα ζευγάρια έχει να κάνει με την αρνητική στάση της κοινής γνώμης. Όμως η κοινή γνώμη δεν δικαιούται να περιορίζει ατομικά δικαιώματα και να απαγορεύει δυνατότητες και εναλλακτικές επιλογές των ατόμων χωρίς σοβαρό λόγο.

   Η νομιμοποίηση του γάμου και της τεκνοθεσίας δεν πρέπει να καθυστερήσει άλλο. Το κόστος της καθυστέρησης είναι μεγάλο για τα ομόφυλα ζευγάρια, αλλά ιδίως για τα παιδιά που στερούνται της ευκαιρίας να γίνουν μέλη μιας οικογένειας που θα τα προστατεύει και θα τα αγαπά.

* Ο κ. Αριστείδης Χατζής είναι αν. καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Κείμενο 2:

Απουσία διακριτών προτύπων

ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΝΔΥΛΗ*

  Στην αρχική της σύλληψη, η υιοθεσία θεσπίστηκε με σκοπό την ικανοποίηση των αναγκών του θετού γονέα (συνέχιση της λατρείας των εφεστίων θεών, του πατρογονικού ονόματος, διατήρηση της οικογενειακής περιουσίας). Τον τρόπο οργάνωσης του θεσμού εξέφραζε περιεκτικά το ρωμαϊκό ρητό «adοptio naturam imitatur» (η υιοθεσία μιμείται τη φύση).

  Αργότερα, κυρίως κατά τον 20ό αιώνα, το κέντρο βάρους της υιοθεσίας, όπως άλλωστε και ολόκληρου του Οικογενειακού Δικαίου, μετατοπίστηκε. Έγινε παιδοκεντρικό, αποβλέποντας αποκλειστικά στο συμφέρον του παιδιού. Το συμφέρον αυτό δεν είναι μόνο περιουσιακό –και γενικότερα υλικό–, αλλά επίσης ψυχικό και ηθικό. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει αναγνωρίσει επανειλημμένως ως πρωταρχικό κριτήριο σε υποθέσεις επιμέλειας το συμφέρον του παιδιού. Στην απόφαση P.V. κατά Ισπανίας, απέρριψε την προσφυγή κατά του περιορισμού πρόσβασης στο παιδί του διεμφυλικού άνδρα που είχε κάνει έναν γιο με τη γυναίκα του πριν αλλάξει φύλο. Το δικαστήριο έκρινε ότι δεν μπορούσε να εξασφαλίσει σταθερό περιβάλλον στο παιδί. Το νομοσχέδιο που επιτρέπει την αναδοχή σε όσους έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, επαναφέρει τον προβληματισμό για τη δυνατότητα υιοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια.

   Το θετό παιδί είναι κατεξοχήν το τέκνο της ιδιωτικής βούλησης και αυτονομίας, αλλά δεν αποτελεί κριτήριο προσδιορισμού του εύρους των δικαιωμάτων των υποψήφιων θετών γονέων. Δεν πρόκειται για απόλαυση του δικαιώματος στη δημιουργία θετής οικογένειας –ένα ακόμη βήμα προς την πλήρη εξομοίωση των ομόφυλων ζευγαριών με τα ετερόφυλα– αλλά για προσφορά φροντίδας σε μικρά παιδιά. Η έλλειψη διακριτού πατρικού ή μητρικού προτύπου στην ομόφυλη οικογένεια, ο αντίκτυπος του αρνητικού κοινωνικού περίγυρου στην ψυχική ισορροπία του παιδιού και ο εύθραυστος χαρακτήρας των σχέσεων μεταξύ ομοφύλων καθιστούν τη σκοπιμότητα της νομοθετικής πρωτοβουλίας αμφίβολη. Ειδικότερα, μάλιστα, δεδομένου ότι αυτή δεν στηρίζεται σε προηγούμενες κοινωνικές έρευνες στην Ελλάδα. Εξάλλου, όλες οι έρευνες που διενεργήθηκαν στο εξωτερικό, ανεξαρτήτως αποτελεσμάτων, αμφισβητούνται, διότι πραγματοποιήθηκαν σε μικρό δείγμα και στερούνται χρονικού βάθους.

* Η κ. Ιωάννα Ν. Κονδύλη είναι επίκουρη καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

                                                          Ερωτήσεις

Α1. Να βρείτε και να αξιολογήσετε την αποδεικτική ισχύ των επιχειρημάτων και των τεκμηρίων που διατυπώνει ο συγγραφέας του πρώτου κειμένου.                       Μονάδες 20

Β1. Να βρείτε και να αξιολογήσετε την αποδεικτική ισχύ των επιχειρημάτων και των τεκμηρίων που διατυπώνει η συγγραφέας του δεύτερου κειμένου.                    Μονάδες 15 

Γ1. αντίρρηση, στερούνται, περιεκτικά, περιορισμού, αυτονομίας: Ποια είναι η σημασία των λέξεων με βάση το κείμενο;                                                                                  Μονάδες 5

Γ2. Να βρείτε τα αντώνυμα των λέξεων με βάση τη σημασία τους στο κείμενο: Αντίθετα, στενούς, πρωταρχικό, θετής, πλήρη.                                                                     Μονάδες 5 

Γ3. Ποιος είναι ο τρόπος ανάπτυξης της πρώτης παραγράφου του πρώτου κειμένου; (Δεκαέξι … δικαίου).                                                                                                             Μονάδες 5 

Δ. Παραγωγή λόγου: Συμμετέχοντας σ’ αυτόν τον επιστημονικό και κοινωνικό διάλογο, που ξεκίνησε πρόσφατα στη χώρα μας, για τη νομιμοποίηση ή μη της τεκνοθεσίας και από ομόφυλα ζευγάρια, να διατυπώσετε τις δικές σας απόψεις σε ένα άρθρο που πρόκειται να αναρτήσετε στην προσωπική σας ιστοσελίδα (500- 600 λέξεις).                       Μονάδες 50

                                                              Απαντήσεις

Α1. Τεκμήρια:

α.  Δεκαέξι ευρωπαϊκές χώρες αναγνωρίζουν σήμερα τον πολιτικό γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. 

β. Πολύ περισσότερες (22) αναγνωρίζουν διάφορες μορφές τεκνοθεσίας ή αναδοχής για ομόφυλα ζευγάρια που έχουν παντρευτεί ή συνάψει σύμφωνο συμβίωσης. 

γ. Η Ελλάδα, που με τόσο μεγάλη καθυστέρηση, (και αφού καταδικάστηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου), επέκτεινε το σύμφωνο συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια, έχει μείνει πολύ πίσω. 

   Τα τεκμήρια που επιλέγονται είναι καταστάσεις της πραγματικότητας ως παραδείγματα (α και β), ενώ η αναφορά στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (γ) θεωρείται αυθεντία και η καταδίκη της Ελλάδας είναι γεγονός. Τα τεκμήρια αυτά θεωρούνται αξιόπιστα αλλά όχι και επαρκή, γιατί η Ελλάδα ως χώρα μέλος της Ε.Ε, αν και δεσμεύεται γενικά στην υιοθέτηση κοινής πολιτικής σε θέματα που αφορούν τα ατομικά δικαιώματα, εντούτοις δεν είναι η μόνη από όλα τα κράτη της Ευρώπης (46 συνολικά, 27 μέλη της Ε.Ε) που δε νομοθέτησε τις ρυθμίσεις αυτές. Εξάλλου η Ελλάδα δεν είναι χώρα προτεσταντική ή καθολική, όπως όλες αυτές οι χώρες που αποδέχονται τα ψηφίσματα αυτά, αλλά ορθόδοξη και υπάρχει μεγάλη αντίδραση από την Εκκλησία. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι και σε άλλα θέματα υπάρχει σαφής διαφοροποίηση ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού δεν υιοθετούν όλες το κοινό νόμισμα (euro) ούτε και τη συνθήκη Σέγκεν.

δ. Η διεθνής εμπειρία αρκετών, πλέον, χρόνων, έχει δείξει ότι ένα ομόφυλο ζευγάρι μπορεί να προστατεύσει τα συμφέροντα του παιδιού που θα αποκτήσει, όσο και ένα παραδοσιακό ζευγάρι. 

  Τεκμήριο (προηγούμενη εμπειρία) χωρίς όμως κάποια ευρήματα μακροχρόνιας έρευνας και σε ικανοποιητικό δείγμα αναφοράς για συγκεκριμένες χώρες. Αποτελεί ίσως μια διαδεδομένη άποψη αλλά είναι αόριστη παραδοχή χωρίς επεξεργασμένα στοιχεία ή τουλάχιστον δεν αναφέρονται εδώ. Επομένως η σύγκριση που επιχειρείται ανάμεσα σε ομόφυλα και παραδοσιακά ζευγάρια μετά είναι μάλλον αυθαίρετη. 

Επιχειρήματα κατά παράγραφο:

1η §: Δεκαέξι ευρωπαϊκές χώρες αναγνωρίζουν σήμερα τον πολιτικό γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. (α΄. πρκ.)

Πολύ περισσότερες (22) αναγνωρίζουν διάφορες μορφές τεκνοθεσίας ή αναδοχής για ομόφυλα ζευγάρια που έχουν παντρευτεί ή συνάψει σύμφωνο συμβίωσης. (β΄. πρκ.)

Η Ελλάδα, (που με τόσο μεγάλη καθυστέρηση, και αφού καταδικάστηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, επέκτεινε το σύμφωνο συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια,) έχει μείνει πολύ πίσω. Διότι αντιμετωπίζει αυτά τα ζευγάρια ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας.

2η §: Η διεθνής εμπειρία αρκετών, πλέον, χρόνων, έχει δείξει ότι ένα ομόφυλο ζευγάρι μπορεί να προστατεύσει τα συμφέροντα του παιδιού που θα αποκτήσει, όσο και ένα παραδοσιακό ζευγάρι (α΄. πρκ. τεκμήριο)

Τα παιδιά που θα ενηλικιωθούν σε ένα τέτοιο περιβάλλον θα έχουν παρόμοια κοινωνική και συναισθηματική προσαρμογή με τα παιδιά που ενηλικιώνονται σε παραδοσιακό περιβάλλον. (β΄. πρκ)

Δεν θα υπάρξει καμία αρνητική επιρροή στην κοινωνική ανάπτυξή τους, στις δεξιότητές τους, στην ευφυΐα τους, στην αυτοπεποίθησή τους, στις επιδόσεις τους στο σχολείο ή αργότερα στις ανώτατες σπουδές τους. (γ΄. πρκ). 

Θα έχουν αρκετές ευκαιρίες να αποκτήσουν γυναικεία ή αντρικά πρότυπα καθώς δεν είναι πάντα απαραίτητο να τα αποκτήσουν από τους γονείς τους αλλά και από τους στενούς συγγενείς, τους φίλους της οικογένειας ή τους δασκάλους τους. (δ΄. πρκ.) 

Τα παιδιά αυτά θα ζήσουν μια φυσιολογική ζωή αντιμετωπίζοντας τις ίδιες δυσκολίες αλλά και παρόμοιες οικογενειακές συνθήκες με τα παιδιά των παραδοσιακών γάμων. (συμπέρασμα) 

    Επιχείρημα αβάσιμο γιατί το τελικό συμπέρασμα εξάγεται από αυθαίρετες κρίσεις. Ποιος μπορεί να εγγυηθεί ότι δε θα υπάρξει καμία αρνητική επιρροή για τα παιδιά; Ποιος θα τους δώσει περισσότερες και καλύτερες ευκαιρίες να αποκτήσουν γυναικεία ή αντρικά πρότυπα, αν όχι οι ίδιοι οι ετερόφυλοι γονείς; Δε θα αντιμετωπίσουν τις ίδιες δυσκολίες προφανώς στην προσαρμογή τους αλλά πολύ περισσότερες, όταν θα διαπιστώσουν τη διαφορετικότητά τους σε σχέση με τις άλλες οικογένειες και τη στάση της κοινωνίας απέναντί τους. Εξάλλου κάθε άλλη επιρροή ως προς τα πρότυπα έξω από την οικογένεια είναι συχνά ανεξέλεγκτη και γιαυτό αμφιλεγόμενη ή παρακινδυνευμένη. 

3η §: Η ισχυρότερη αντίρρηση στο να αποκτήσουν παιδιά τα ομόφυλα ζευγάρια έχει να κάνει με την αρνητική στάση της κοινής γνώμης. (α΄πρκ.)

Όμως η κοινή γνώμη δεν δικαιούται να περιορίζει ατομικά δικαιώματα και να απαγορεύει δυνατότητες και εναλλακτικές επιλογές των ατόμων χωρίς σοβαρό λόγο. (β΄ πρκ. θέση). 

   Σωστή άποψη και νομικά ορθή για τα όρια επιρροής της κοινής γνώμης, με μια επιφύλαξη όμως· τι εννοούμε σοβαρό λόγο; Η τεκνοθεσία γενικώς δεν είναι ένας αρκετά σοβαρός λόγος; Αν η κοινή γνώμη δεν έχει καμιά αξία τότε γιατί σε πολλές ευρωπαϊκες χώρες (Ελβετία, Ιρλανδία κ.α) έγινε δημοψήφισμα για να αποφασίσει ο κυρίαρχος λαός για το γάμο και την τεκνοθεσία των ομοφύλων; 

4η §: Η νομιμοποίηση του γάμου και της τεκνοθεσίας δεν πρέπει να καθυστερήσει άλλο. (θέση συμπέρασμα)

Το κόστος της καθυστέρησης είναι μεγάλο για τα ομόφυλα ζευγάρια, (α΄ πρκ.) αλλά ιδίως για τα παιδιά που στερούνται της ευκαιρίας να γίνουν μέλη μιας οικογένειας που θα τα προστατεύει και θα τα αγαπά. (β΄ πρκ.). 

  Σχετικό επιχείρημα γιατί ακόμα κι αν θεωρούνται οι προκείμενες αίτια αναγκαία δεν είναι επαρκή. Δεν προκύπτει από πουθενά ότι τα παιδιά δε θα βρουν άλλες ανάδοχες οικογένειες, ούτε η πολιτεία οφείλει να νομοθετεί κάτω από πίεση και αναλογιζόμενη «το κόστος της καθυστέρησης» για τα ομόφυλα ζευγάρια, γιατί το προέχον εδώ δεν είναι τα ατομικά δικαιώματα των ομόφυλων ζευγαριών -που είναι σεβαστά- αλλά τα φυσικά δικαιώματα των παιδιών… 

B1. Τεκμήρια κι επιχειρήματα κατά παράγραφο:

1η §: α. Στην αρχική της σύλληψη, η υιοθεσία θεσπίστηκε με σκοπό την ικανοποίηση των αναγκών του θετού γονέα (συνέχιση της λατρείας των εφεστίων θεών, του πατρογονικού ονόματος, διατήρηση της οικογενειακής περιουσίας). 

β. Τον τρόπο οργάνωσης του θεσμού εξέφραζε περιεκτικά το ρωμαϊκό ρητό «adοptio naturam imitatur» (η υιοθεσία μιμείται τη φύση).

  Τεκμήρια ιστορικά στοιχεία. Η αναδρομή αυτή στην ιστορία της υιοθεσίας και τη λογική του σχετικού νόμου μας βοηθά να καταλάβουμε την αξία της στο παρελθόν αλλά για εντελώς διαφορετικούς λόγους. Και η διαφορά φαίνεται με τη σύγκριση που γίνεται στην επόμενη παράγραφο. 

2η §: α. Αργότερα, κυρίως κατά τον 20ό αιώνα, το κέντρο βάρους της υιοθεσίας, όπως άλλωστε και ολόκληρου του Οικογενειακού Δικαίου, μετατοπίστηκε. (τεκμήριο ιστορικά στοιχεία, α΄ πρκ. επιχειρήματος).

β. Έγινε παιδοκεντρικό, αποβλέποντας αποκλειστικά στο συμφέρον του παιδιού.(β΄ πρκ.)

γ. Το συμφέρον αυτό δεν είναι μόνο περιουσιακό –και γενικότερα υλικό–, αλλά επίσης ψυχικό και ηθικό. (γ΄ πρκ. μέσος όρος=συμφέρον) 

δ. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει αναγνωρίσει επανειλημμένως ως πρωταρχικό κριτήριο σε υποθέσεις επιμέλειας το συμφέρον του παιδιού. (δ΄ πρκ. τεκμήριο αυθεντία το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και με επανάληψη του μέσου όρου= συμφέρον).

ε. Στην απόφαση P.V. κατά Ισπανίας, απέρριψε την προσφυγή κατά του περιορισμού πρόσβασης στο παιδί του διεμφυλικού άνδρα που είχε κάνει έναν γιο με τη γυναίκα του πριν αλλάξει φύλο. Το δικαστήριο έκρινε ότι δεν μπορούσε να εξασφαλίσει σταθερό περιβάλλον στο παιδί. (ε΄ τεκμήριο η δικαστική απόφαση P.V. του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην περίπτωση της Ισπανίας ως παράδειγμα και με αναφορά του σκεπτικού της απόφασης).

Το νομοσχέδιο που επιτρέπει την αναδοχή σε όσους έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, επαναφέρει τον προβληματισμό για τη δυνατότητα υιοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια. (συμπέρασμα που αφορά τη χώρα μας και το σχετικό νομοσχέδιο).

  Αξιόπιστο επιχείρημα με επαρκή ιστορική και νομική τεκμηρίωση σχετικά με το πνεύμα του νομοθέτη, που προκρίνει το συμφέρον του παιδιού έναντι οποιασδήποτε άλλης διεκδίκησης δικαιώματος άλλων. Πάνω σ’ αυτό προεκτείνει τη σκέψη της η συγγραφέας στην επόμενη παράγραφο. 

3η §: α. Το θετό παιδί είναι κατεξοχήν το τέκνο της ιδιωτικής βούλησης και αυτονομίας, (α΄πρκ. επιχειρήματος)

β. αλλά δεν αποτελεί κριτήριο προσδιορισμού του εύρους των δικαιωμάτων των υποψήφιων θετών γονέων. (β΄πρκ. επιχειρήματος)

γ. Δεν πρόκειται για απόλαυση του δικαιώματος στη δημιουργία θετής οικογένειας –ένα ακόμη βήμα προς την πλήρη εξομοίωση των ομόφυλων ζευγαριών με τα ετερόφυλα– αλλά για προσφορά φροντίδας σε μικρά παιδιά. (συμπέρασμα-θέση).

α. Η έλλειψη διακριτού πατρικού ή μητρικού προτύπου στην ομόφυλη οικογένεια, ο αντίκτυπος του αρνητικού κοινωνικού περίγυρου στην ψυχική ισορροπία του παιδιού και ο εύθραυστος χαρακτήρας των σχέσεων μεταξύ ομοφύλων καθιστούν τη σκοπιμότητα της νομοθετικής πρωτοβουλίας αμφίβολη. (Επαγωγικός συλλογισμός, αίτια - αποτέλεσμα).

β. Ειδικότερα, μάλιστα, δεδομένου ότι αυτή δεν στηρίζεται σε προηγούμενες κοινωνικές έρευνες στην Ελλάδα. (τεκμήριο, κατάσταση της πραγματικότητας ή γενική αλήθεια η απουσία έρευνας στην Ελλάδα).

γ. Εξάλλου, όλες οι έρευνες που διενεργήθηκαν στο εξωτερικό, ανεξαρτήτως αποτελεσμάτων, αμφισβητούνται, διότι πραγματοποιήθηκαν σε μικρό δείγμα και στερούνται χρονικού βάθους. (τεκμήριο, κατάσταση της πραγματικότητας ή γενική αλήθεια η απουσία έρευνας ικανού δείγματος και σε μεγάλο χρονικό εύρος στο εξωτερικό).

Γ1. αντίρρηση = διαφωνία, στερούνται = χάνουν, περιεκτικά = συνοπτικά, περιορισμού = απαγόρευσης, αυτονομίας = ελευθερίας.

Γ2. Αντίθετα ≠ ομοίως, στενούς ≠ μακρινούς, πρωταρχικό ≠ δευτερεύον, θετής ≠ φυσικής, πλήρη ≠ μερική. 

Γ3. Συνδυασμός μεθόδων: Σύγκριση – αντίθεση με χρήση παραδειγμάτων και αιτιολόγηση.

Δ. Για την παραγωγή λόγου διαβάστε παλαιότερη ανάρτησή μου για το θέμα της ομοφυλοφιλίας και  τεκνοθεσίας εδώ  http://papatsiros.blogspot.gr/2015/12/homophobia.html.